شاید تا به حال با این سوال مواجه شده باشیم که چرا یک نفر شرایط سخت را در آغوش می کشد در حالی که شخص دیگر فرو می ریزد؟ تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل زیادی در رابطه با میزان انعطاف‌پذیری ما نقش دارند، از جمله: ویژگی‌های ما، عوامل محیطی، و ظرفیت یادگیری مرتبط با تجربه.

انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، تاب آوری را اینگونه تعریف میکند:

تاب آوری، فرآیند و نتیجه ی سازگاری موفقیت آمیز با تجربه های سخت یا چالش برانگیز زندگی است، به ویژه از طریق انعطاف پذیری ذهنی، عاطفی و رفتاری و سازگاری با خواسته های بیرونی و درونی.

تعدادی از عوامل در سازگاری افراد با ناملایمات نقش دارند، از جمله روش‌هایی که افراد از طریق آن به جهان نگاه می‌کنند و با آن درگیر می‌شوند، در دسترس بودن و کیفیت منابع اجتماعی، و راهبردهای مقابله‌ایِ خاص.

تحقیقات روانشناختی نشان می‌دهد که می‌توان منابع و مهارت‌های مرتبط با تاب‌آوری را پرورش داد و تمرین کرد( APA).

تاب‌آوری یک منبع مهم درونی است که به نظر می‌رسد رازِ موفقیت در دنیای بیرون و اساس سلامتِ روانی خوب است.

این پیشنهاد که تاب‌آوری به سادگی می‌تواند باعث بازگشتِ انسان به سطح پایه شود، به احتمال زیاد ناشی از استفاده از این اصطلاح در علوم فیزیکی است. به طوری یک ماده ارتجاعی می تواند پس از خم شدن یا کشیده شدن - اغلب به طور چشمگیر - به حالت اولیه خود بازگردد.

بیایید به یک درخت استواری فکر کنید که پس از طوفان همچنان پابرجا ایستاده ، یا به یک گُلی بیاندیشید که فقط از میان یک دیوار بتنی جوانه میزند و رشد می کند؛ به طور مشابه، تاب‌آوری در بافت انسانی به عنوان ظرفیتِ انعطاف‌پذیر ماندن در افکار و باورها، احساسات و رفتارهایمان در هنگام مواجهه با مشکلات زندگی یا دوره‌های طولانی مدت فشار، توصیف شده است؛ به طوری که بعد از سختی ها و مشکلات قوی‌تر، عاقل‌تر و تواناتر بشویم.

در زمینه روانشناسی، تاب آوری را می توان به عنوان ترکیبی از توانایی ها برای بازیابی، مقاومت، یا بازسازیِ مجدد پس از استرس ها یا ناملایمات زندگی تعریف کرد.

تاب آوری یک منبع حیاتی است که می تواند از انسان ها در برابر اثرات مضر استرس محافظت کند و به آنها کمک کند تا حس کنترل را در زندگی خود دوباره به دست آورند، و یا حتی منجر به رشد و تغییرات مثبت در زندگی شان شود.

تاب‌آوری را می‌توان از طریق تکنیک‌های مختلف، از جمله: مهارت های حل مسئله، جستجوی حمایت، تعیین اهداف، یادگیری از تجربیات؛ کشف کرد و با استفاده از نقاط قوت، توسعه ی راهبردهای مقابله‌ای، گسترش داد و حفظ کرد.

تاب‌آوری یک ویژگی است که همه ما می‌توانیم از آن سود ببریم، اما واقعاً تاب‌آوری به چه معناست؟ چگونه تاب آوری را کشف کنیم و یا چگونه آن را در دیگران تشخیص می‌دهیم؟

دو مؤلفه کلیدی تاب آوری عبارتند از استقامت و سازگاریِ مثبت.

تاب آوری اغلب به عنوان تواناییِ بازگشت در مواجهه با ناملایمات زندگی شناخته می شود. بدون ناملایمات، ما به چالش کشیده نمی شویم، و بنابراین نیازی به سازگاری نداریم.

در شرایط بحرانی، بازگشت مثبت است و اغلب منجر به ایجاد یا تقویت نقاط قوتِ درونی ما می شود. راهبردهای شناختی و هیجانی که در هنگام سازگاری با ناملایمات ایجاد می کنیم، ما را برای مقابله با آنچه ممکن است در آینده با آن مواجه شویم، مجهز می کنند.
طیف گسترده ای از عوامل بر تاب آوری تأثیر می گذارد. بحث بر سر میزان تأثیر هر یک از عوامل است، اگرچه تا حد زیادی توافق شده است که ژنتیک، شخصیت، حمایت اجتماعی و تجربه زندگی همگی نقش دارند.

فکر کردن در مورد این مفاهیم اصلی به ما امکان می دهد در موقعیت هایی فکر کنیم که در آنها فرصت ایجاد تاب آوری را داشته ایم و زمان هایی را که کم و بیش انعطاف پذیر بوده ایم شناسایی کنیم. درک اینکه چرا برخی از افراد تمایل دارند در مواجهه با ناملایمات به طور موثرتری نسبت به دیگران به عقب برگردند، برای حمایت از کسانی که در زمان‌های چالش برانگیز هستند، حیاتی است.
روانشناسی مثبت گرا مداخلات و رویکردهای اثبات شده ای را برای بهره مندی از رفاه روانی و تاب آوری در افراد ارائه می دهد.

یافتن راه‌هایی برای درک اینکه چه کسی می‌خواهیم باشیم می‌تواند به ما کمک کند تا زندگی رضایت‌بخش‌تر و معنادارتری مطابق با ارزش‌های اصلی خود داشته باشیم؛ به طوری که از ما در برابر استرس محافظت کرده و دیدگاه انعطاف‌پذیرتری برای ما فراهم می کند.

بر کمبود اعتماد به نفس غلبه کنید اعتماد به نفس، تعهد به کار، احساس کنترل، و آماده بودن برای چالش، چهار سرسختیِ ذهنی را تشکیل می‌دهند - اصطلاحاتی که با تاب‌آوری همسو هستند.

محققان، سرسختیِ ذهنی را به عنوان احساس اعتماد به نفس در توانایی‌ها در صورت برخورد با چالش ها و تعامل با دیگران تعریف می‌کنند.

کسانی که اعتماد به نفس ندارند معمولاً عملکرد اجتماعیِ پایینی دارند و یک ادراک منفی از ارزشمندیِ خود دارند.

ما انسان ها می توانیم با تمرکز بر موفقیت های گذشته و شناخت نقاط قوت خود، اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم. در عین حال، الگوهای درکِ مثبت و محیط های حمایتی برای تقویت خودباوری ضروری هستند.

باید بدانیم که هیچ یک از مهارت ها یا توانایی های انسان ثابت یا محدود نیست. ما می‌توانیم رشد کنیم، یاد بگیریم، و از طریق سخت کوشی و عزم راسخ زندگی را گسترش دهیم. ما انسان ها می‌توانیم نگاه خود و فرصت‌های اطرافمان را تغییر دهیم.

REFERENCES
Boniwell, I., & Tunariu, A. D. (2019). Positive psychology: Theory, research and applications. Open University Press.
Clough, P., Strycharczyk, D., & Perry, J. L. (2021). Developing mental toughness: Strategies to improve performance, resilience and well-being in individuals and organizations. Kogan Page.
Duckworth, A. (2016). Grit: The power of passion and perseverance. Scribner.
Dweck, C. S. (2017). Mindset. Robinson.
Fletcher, D., & Sarkar, M. (2013). A grounded theory of psychological resilience in Olympic champions. Psychology of Sport and Exercise, 14(4), 549-562.
Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Review of General Psychology, 2(3), 271–299.
Lopez, S. J., Edwards, L. M., & Marques, S. C. (2021). The Oxford handbook of positive psychology. Oxford University Press.
Masten, A. S., & Tellegen, A. (2012). Resilience in developmental psychopathology: Contributions of the Project Competence Longitudinal study. Development and Psychopathology, 24(2), 345–361.
Neenan, M. (2018). Developing resilience: A cognitive-behavioural approach. Routledge.
Pemberton, C. (2015). Resilience: A practical guide for coaches. Open University Press.
Rosin, H. (2014). The overprotected kid. The Atlantic. Retrieved January 17, 2023, from https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2014/04/hey-parents-leave-those-kids-alone/358631/.
Shapiro, S. L. (2020). Rewire your mind: Discover the science + practice of mindfulness. Aster.
Southwick, S. M., & Charney, D. S. (2018). Resilience: The science of mastering life’s greatest challenges.